Çölyak kan tahlili nasıl yapılır ve sonuçları ne anlama gelir?

Çölyak hastalığı, gluten adı verilen bir proteine karşı vücudun bağışıklık sisteminin oluşturduğu anormal bir yanıt sonucu meydana gelen otoimmün bir hastalıktır. Gluten, buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bir bileşiktir. Çölyak kan tahlili, bu hastalığın tanısını koymak ve izlemek amacıyla yapılan bir dizi biyokimyasal testtir. Bu testler, vücutta gluten alımına karşı oluşan bağışıklık yanıtını belirler.

Çölyak kan tahlili birkaç farklı testten oluşur. Bu testler genellikle aşağıdaki şekildedir:

• Anti-tTG (Tissue Transglutaminase Antikorları) Testi
• Anti-EMA (Endomysial Antikorları) Testi
• Anti-Gliadin Antikorları Testi

1. Anti-tTG Testi: Bu test, özellikle bağışıklık sisteminin gluten tüketimine yanıt olarak ürettiği antikorları tespit etmek için kullanılır. Yüksek seviyelerde anti-tTG antikoru, çölyak hastalığını gösterir.

2. Anti-EMA Testi: Bu test, endomysial antikorları tespit eder ve çölyak hastalığını doğrulamak için kullanılır. Pozitif sonuçlar, tanı koymak açısından oldukça değerlidir.

3. Anti-Gliadin Antikorları Testi: Bu test, glutenle ilişkili bağırsak hasarını ve bağışıklık yanıtını belirler, ancak bu testin spesifikliği daha düşüktür. Genellikle diğer testlerle birlikte değerlendirilir.

Çölyak kan tahlili, genellikle aç karnına alınan bir kan örneği ile yapılır. Kan örneği, bir laboratuvar ortamında analiz edilir. Test sonuçları genellikle birkaç gün içinde elde edilir.

Test sonuçları genellikle şu şekilde yorumlanır:

• Düşük Anti-tTG ve Anti-EMA: Çölyak hastalığı olasılığı düşüktür.
• Yüksek Anti-tTG ve/veya Anti-EMA: Çölyak hastalığına işaret eder.
• Anti-Gliadin Testi: Pozitif sonuçlar, çölyak riskini artırır ancak kesin tanı koymaz.

Çölyak kan tahlilinin güvenilirliği, gluten içeren bir diyet uygulanırken yapılmasına bağlıdır. Testten önceki birkaç hafta boyunca gluten tüketilmesi önemlidir. Gluten içermeyen bir diyete geçiş yapmış bireylerde test sonuçları yanıltıcı olabilir.

Çölyak kan tahlili, buğday proteini olan glutenin neden olduğu çölyak hastalığını tespit etmede kritik bir rol oynamaktadır. Doğru bir tanı için, hastalarınv kriterlere uygun olarak testten önce gluten içeren bir diyet uygulaması gereklidir. Bu sayede test sonuçları, hastalığın tanısı ve tedavisi için daha anlamlı hale gelecektir.